محبوبه جعفری، دکتر امید پورحیدری، دکتر احمد خدامی‌پور،
دوره ۸، شماره ۱۶ - ( دوره ۸شماره ۱۶- پاییز و زمستان ۱۴۰۲ )
چکیده
تردید حرفه ای نوعی نگرش دربرگیرنده ذهنی پرسشگر است که باعث هوشیاری نسبت به شرایطی می‌شود که نشان‌دهنده تقلب، سوگیری مدیریت و ناسازگاری بین شواهد است. سطح مناسبی از تردید حرفه‌ای برای یک حسابرسی با کیفیت بالا ضروری است، برای این منظور، پژوهش حاضر با چشم‌انداز بهبود تردید حرفه‌ای حسابرسان به بررسی تأثیر نقطه نظر شریک موسسه حسابرسی از احتمال تقلب و جهت‌گیری تردیدگرایانه حسابرسان بر سطح تردید حرفه‌ای در قضاوت‌های حسابرسان پرداخته است. در همین راستا، نقطه نظر شریک موسسه حسابرسی از احتمال تقلب در سه سطح (بیان دیدگاه شریک موسسه حسابرسی، بیان دیدگاه مدیر شرکت مورد رسیدگی و بیان نکردن هیچ دیدگاهی) و جهت‌گیری تردیدگرایانه حسابرس در دو سطح (جهت‌گیری بیرونی نسبت به صحت اظهارات مدیر شرکت مورد رسیدگی و یا جهت‌گیری درونی نسبت به صحت فرآیندهای قضاوت حسابرس) مورد دستکاری قرار گرفت تا اثر آن‌ها بر تردید حرفه‌ای حسابرسان مورد بررسی قرار گیرد. در پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی به منظور بررسی تأثیر نقطه نظر شریک موسسه حسابرسی از احتمال تقلب و جهت‌گیری تردیدگرایانه حسابرسان بر سطح تردید حرفه‌ای در قضاوت‌های حسابرسان انجام گرفت. نمونه آماری پژوهش شامل ۱۸۵ حسابرس شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی معتمد بورس اوراق بهادار در سال ۱۴۰۲ است که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها و بررسی فرضیه‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS، آزمون تحلیل واریانس و مقایسه میانگین انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد، هنگامی که شریک موسسه حسابرسی، دیدگاه مدیر شرکت مورد رسیدگی را در خصوص پایین بودن احتمال تقلب بیان می‌کند در مقایسه با زمانی که دیدگاه خود (شریک موسسه حسابرسی) یا زمانی که هیچ دیدگاهی را بیان نمی‌کند، حسابرسان سطوح بالاتری از تردید حرفه‌ای را نشان می‌دهند. همچنین مشخص شد که تأکید بر جهت‌گیری تردیدگرایانه درونی برای افزایش تردید حرفه‌ای در قضاوت‌های حسابرسی مؤثرتر از تأکید بر جهت‌گیری تردیدگرایانه بیرونی نیست
