[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
هدف و چشم انداز نشریه ::
هیات تحریریه مجله::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
نمودار فرآیند داوری::
برای داوران::
داوران تخصصی مجله::
منشور اخلاقی مجله::
پایگاه های نمایه کننده::
ثبت نام و اشتراک::
تسهیلات پایگاه::
پرسش های متداول::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
لینکهای مرتبط

پایگاه داده های تحقیقاتی مالی ایران

..
:: دوره 6، شماره 12 - ( 12-1400 ) ::
جلد 6 شماره 12 صفحات 406-373 برگشت به فهرست نسخه ها
تبیین ابعاد مفهوم، مصادیق و قرائن تقلب در صورت‌های‌مالی: بر اساس روش تحلیل مضمون (تم)
محمدرضا برنا1 ، دکتر رسول برادران حسن زاده 2، دکتر علیرضا فضل زاده3 ، دکتر یونس باد آور نهندی4
1- دانشجوی دکترای حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران (Reza_Bornachar@yahoo.com)
2- دانشیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران(نویسنده مسئول) ، baradaran313@iaut.ac.ir
3- دانشیار حسابداری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران (Fazlzadeh@tabrizu.ac.ir)
4- دانشیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران (badavarnahandi@iaut.ac.ir)
چکیده:   (1398 مشاهده)

تقلب از عوامل موثر در کاهش اعتماد عمومی نسبت به گزارش‌ها و صورت­های‌مالی تهیه شده شرکت‌ها، محسوب می‌شود. به علت فقدان چارچوب نظری کامل و خلاء قوانین موضوعه تقلب، پژوهش حاضر با هدف تبیین ابعاد مفهوم، مصادیق و قرائن تقلب در صورتهای‌مالی به روش تحلیل تم، منطبق با شرایط محیطی کشور، انجام شد. در این تحقیق با مصاحبه از 21 نفر خبره که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند و عضو جامعه حسابداران رسمی ایران یا کارشناس رسمی دادگستری بوده و سابقه بررسی تقلب در پرونده‌های کلان  شرکت‌های ایرانی را داشته‌اند این نتیجه حاصل شده است که مفهوم تقلب در صورتهای‌ مالی دارای ابعاد قانونی(لزوم تعریف تقلب در قانون، ذکر و تعریف نمودن مصادیق تقلب در قانون)، معنوی(قصدو نیت، فریب‌کارانه، معمولا"توأم با تبانی) و مادی(وارونه جلوه دادن واقعیت، داشتن مزایا­و­منافع برای مرتکب و ‌ضرر­و­زیان‌رساندن‌به‌دیگری) است. همچنین یافته‌‌ این تحقیق، مصداق‌های کلی تقلب در صورتهای مالی را، در پنج تم فرعی(1- اسناد و مدارک جعلی، 2- دستکاری در اقلام صورتهای مالی، 3- افشاء یا عدم افشای اطلاعات با اهمیت، 4- بکارگیری نادرست استانداردهای حسابداری و 5- سوء استفاده از دارائیها)، بعلاوه در تم فرعی مصادیق قوانینی (برخی مصادیق اشاره شده در بعضی قوانین جاری کشور)، به همراه مجموعه مصادیق عینی برای هر تم فرعی نشان می‌دهد. افزون بر این  قرائن تقلب در صورتهای مالی را در تم‌های قرائن غیر مالی (قرائن شکلی و ساختاری) تقلب و قرائن مالی تقلب بیان می‌دارد. قانونگذار می‌تواند از مفهوم و مصداق‌ های تقلب ارائه شده در این پژوهش در تعریف و نیز تدوین قانون مقابله با تقلب برای شرکت‌های ایرانی استفاده نماید.

واژه‌های کلیدی: تقلب، مصادیق، حسابداری دادگاهی، تحلیل تم
متن کامل [PDF 266 kb]   (349 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/10/12 | پذیرش: 1401/2/4 | انتشار: 1400/12/29
فهرست منابع
1. اعتمادی، حسین و زلقی، حسن. (1392)، کاربرد رگرسیون لجستیک در شناسایی گزارشگری مالی متقلبانه، دانش حسابرسی، دوره 13، شماره 51، صص 5-23.
2. انواری، سعید. (1400)، منطق، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران، تهران، صص 29-31.
3. ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا.(1390)، تحلیل محتوای کیفی، پژوهش، دوره 3، شماره 2، صص 15-44.
4. بولو، قاسم و صادقی، پیمان. (1389)، تاثیر ویژگی‌هایاخلاقی فردی حسابرسان بر استفاده از راهنمای تصمیم در کشف تقلب مدیریت، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال پنجم، شماره‌های 3و 4، صص74-83.
5. بولو، قاسم؛ برزیده، فرخ؛ اله‌یاری ابهری، حمید. 1399، الگوی ارزیابی خطر تقلب در حسابرسی صورت‌های مالی، دانش حسابداری، دوره 11، شماره 4، پیاپی 43، صص25-45.
6. پسندیده فرد، فایزه؛ وادی زاده، کاظم؛ سپاسی، سحر. (1399)، شناسایی عوامل موثر بر گزارشگری مالی متقلبانه و نادرست با استفاده از روش فراترکیب، دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، دوره 5، شماره 9، صص 301-334.
7. پورحیدری، امید و بذرافشان، سعید.(1390)، بررسی سودمندی استفاده از چک لیست راهنمای کشف تقلب در ارزیابی خطر تقلب مدیریت، پژوهش‌های تجربی حسابداری مالی، سال دوم، شماره 3، صص 69-86.
8. تشدیدی،الهه و سپاسی، سحر.(1397)، ارائه الگوی پیشگیری و کنترل تقلب در ایران به روش نظریه پردازی زمینه بنیان، حسابداری مالی، سال دهم، شماره 40،صص29-50.
9. حسینی، سید علی؛ داغانی، رضا؛ نصر، محمد علی. (1396)، ساز وکارهای بررسی تقلب: حسابداری دادگاهی، ارزیابی کنترلهای داخلی، انتشارات بورس، ص:57.
10. خواجوی، شکراله و ابراهیمی، مهرداد.(1396)، ارائه یک رویکرد محاسباتی نوین برای پیش-بینی تقلب در صورتهای مالی با استفاده از شیوه‌های خوشه‌بندی و طبقه‌بندی (شواهدی از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران)، پیشرفت‌های حسابداری، دوره 9، شماره 2، صص 1-34.
11. خواجوی، شکراله و ابراهیمی، مهرداد.(1396)، مدل سازی متغیرهای اثر گذار بر کشف تقلب در صورت های مالی با استفاده از تکنیک های داده کاوی، حسابداری مالی،فصلنامه حسابداری مالی، سال 9، شماره 33، صص23-50.
12. خوانساری، محمد. (1375)، منطق صوری، جلد اول و دوم، موسسه انتشارات آگاه، تهران، چاپ نوزدهم، صص: 132 و 161.
13. دیانتی دیلمی، زهرا و جعفری کیانا. (1398)، استفاده از مدل بنیش، مدل بنفورد و مدل پیوتروسکی برای کشف تقلبهای احتمالی در گزارشگری مالی: مطالعه موردی یک شرکت فرضی، هفدهمین همایش ملی حسابداری ایران، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم-3 و4 مهرماه 1398.
14. دیانتی دیلمی، زهرا؛ باقری، ناهید؛ منطقی، خسرو. (1400)، الگوی شناسایی اسناد و مدارک فیزیکی مشکوک به تقلب بر اساس مشخصات ظاهریشان، مجله دانش حسابداری، دوره دوازدهم، ش 3، پیاپی 46، صص 129-146.
15. دیانتی دیلمی، زهرا؛ سلطانی، اصغر؛ عراقی، حامد.(1397)، تدوین برنامه درسی کارشناسی ارشد حسابداری قضایی و ضد تقلب، دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، دوره 3، شماره 5، صص41-100.
16. رضایی، ذبیح اله.(1398)،حسابداری قانونی و تقلب در صورتهای مالی،ترجمه: سید علی صبحی،انتشارات شرکت پیشرو فناور قائد، تهران، صص 17-25.
17. رویائی، رمضانعلی؛ محمدی، مهدی.(1394)، اخلاق و حرفه ای گرایی در حسابداری، انتشارات کتابخانه فرهنگ، تهران، ص: 283.
18. رهنمای رودپشتی، فریدون. (1391)، داده‌کاوی و کشف تقلب‌های مالی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال 1، شماره 3، صص 17-33.
19. ساریخانی، مهدی؛ ایزدی نیا، ناصر؛ کریم زاده، سعید دائی. (1399). بررسی عوامل موثر بر قصد گزارشگری تقلب با استفاده از مثلث تقلب و تئوری رفتار برنامه ریزی شده: از دیدگاه حسابداران، دو فصلنامه ارزشی و رفتاری، دوره 3، شماره 6، صص 105-135.
20. سجادی، سید حسین و کاظمی، توحید.(1395)، الگوی جامع گزارشگری مالی متقلبانه در ایران به روش نظریه پردازی زمینه بنیان، پژوهش های تجربی حسابداری، دوره 6، شماره 1، صص185-204.
21. صفرزاده، محمد حسین. (1389)، توانایی نسبت های مالی در کشف تقلب در گزارشگری مالی: تحلیل لاجیت، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری، دوره 1، شماره 1، صص137-163.
22. طاهری، مسعود؛ ایزدی نیا، ناصر؛ مؤید فر، رزیتا.(1397)، بررسی اهمیت ابعاد و نشانه های تقلب در تعدیل برنامه حسابرسی با استفاده از مدل پنتاگون تقلب، مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 15، شماره 59، صص 83-106.
23. عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی،محمد سعید؛ فقیهی، ابولحسن؛ شیخ زاده، محمد؛ (1390)، تحلیل مضمون وشبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجد در داده های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، شماره 2، پیاپی 10، صص151-198.
24. عالی‌پور، حسن. (1389)، ماهیت جرم، پژوهش حقوق و سیاست، سال دوازدهم، شماره 28، صص 177-212.
25. فرقاندوست حقیقی، کامبیز و برواری، فرید. (1388)، بررسی رابطه روش‌های تحلیلی در ارزیابی ریسک تحریف صورتهای مالی:تقلب مدیریت، فصلنامه دانش و پژوهش حسابداری، شماره 16، صص 18-23 و 65-70.
26. فرقاندوست حقیقی، کامبیز؛ هاشمی، سید عباس؛ فروغی دهکردی، امین. (1393)، مطالعه رابطه بین مدیریت سود و امکان تقلب در صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابرسی، سال 14، شماره 56، صص 47-68.
27. قاسمی، یار محمد؛ هاشمی، علی.(1398)، انجام پژوهش به روش تحلیل تماتیک: راهنمای عملی و گام به گام برای یادگیری و آموزش(مورد مطالعه: مصرف موسیقی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه ایلام)، فرهنگ ایلام، دوره بیستم، شماره 64 و65، صص 7-33.
28. کرمی، غلامرضا؛ جباری، حسن.(1396)، تدوین مدلی برای تعیین پاداش هیات مدیره شرکت های ایرانی، پژوهش های تجربی حسابداری، سال هشتم، شماره 3، صص 127-153.
29. مرادی، جواد؛ رستمی، راحله؛ زارع، رضا. (1393)، شناسایی عوامل خطر موثر بر احتمال وقوع تقلب د گزارشگری مالی از دید حسابرسان و بررسی تأثیر آن ها بر عملکرد مالی شرکت. پیشرفت های حسابداری، دوره 6، شماره 1، صص 141-173.
30. مشایخی، بیتا و حسین پور، امیر حسین. (1395)، بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود تعهدی در شرکت‌های مشکوک به تقلب بورس اوراق بهادار تهران، مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 12، شماره 49، صص 29-52.
31. معصومی، جواد؛ نیکو مرام، هاشم؛ طالب نیا، قدرت اله. (1399)، شناسایی و رتبه بندیی عوامل موثر بر کشف تقلب صورتهای مالی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) . دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، دوره 9، شماره 35، صص 1-25.
32. نمازی، محمد و حسینی نیا، سمیه.(1398)، تحلیل محتوای نظریه های تقلب مالی و ارائه فرا الگوی چند بعدی تقلب، دانش حسابداری مالی، دوره 6، شماره 1، صص1-36.
33. نیکبخت، محمدرضا و شیخ، محمد جواد.(1383)، بررسی اهمیت شاخص های تقلب بالقوه مالی، مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 5، صص 61-94.
34. هاشمی، سید عباس و حریری، امیر سینا. (1396)، ارزیابی توانایی قانون بنفورد در شناسایی و کشف تقلب مالی، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 24، شماره 2، صص 283-302.
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Borna M R, Baradaran Hassanzadeh R, Fazlzadeh A, Badavar Nahandi Y. Explain the Dimensions of the Concept, Instances and Indications of Fraud in Financial Statements: Based on the Method Thematic Analysis. aapc 2022; 6 (12) :373-406
URL: http://aapc.khu.ac.ir/article-1-1062-fa.html

برنا محمدرضا، برادران حسن زاده رسول، فضل زاده علیرضا، باد آور نهندی یونس. تبیین ابعاد مفهوم، مصادیق و قرائن تقلب در صورت‌های‌مالی: بر اساس روش تحلیل مضمون (تم). دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری. 1400; 6 (12) :373-406

URL: http://aapc.khu.ac.ir/article-1-1062-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 12 - ( 12-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه علمی حسابداری ارزشی و رفتاری journal of Value & Behavioral  Accounting
Persian site map - English site map - Created in 0.1 seconds with 39 queries by YEKTAWEB 4642