1- دانشجوی دکتری- دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران(torghehsoheila@gmail.com) 2- دانشیار- دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران(نویسنده مسئول ) ، farzin.rezaei@qiau.ac.ir 3- استاد حسابداری، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران (kordestani@soc.ikiu.ac.ir)
چکیده: (3539 مشاهده)
حسابداران به عنوان یک عامل انسانی در تهیه و ارائه گزارشهای مالی و انعکاس عملکرد سازمانها به ذینفعان مختلف نقش حیاتی و مؤثری را ایفا می نمایند. لذا با توجه به این اهمیت و ارتباط و تأثیرگذاری رفتار حسابداران بر سیستمهای حسابداری به ویژه در رفتارهایی که به صورت داوطلبانه بوده و به صورت کاملاً اختیاری از سوی آنها انجام میشود، این تحقیق با هدف شناسایی ابعاد رفتار شهروندی حسابداری انجام گرفته است. جهتگیری این پژوهش، بنیادی؛ فلسفه آن، ساختگرایی؛ روش مورد استفاده آن، کیفی و از نوع تکنیک تحلیل مضمون میباشد. در این تحقیق به منظور جمع آوری اطلاعات، 16 نفر از مدیران و متخصصان رشته حسابداری، به روش نمونهگیری هدفمند قضاوتی(گلوله برفی) انتخاب و با آنها مصاحبههایی نیمه ساختار یافته تا رسیدن به اشباع نظری صورت گرفته است. تحلیل دادهها نیز با استفاده از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته و دادهها در قالب 99 مفهوم، 36 مقوله فرعی و 16 مقوله اصلی دستهبندی گردیدهاند. بر این اساس، مضمون رفتار شهروندی در حسابداری شامل سه بعد فردی، گروهی و سازمانی میباشد. بعد فردی این رفتار، مقولههای «انضباط فردی»، «جوانمردی»، «آداب رفتاری»، «ارتقای فردی»، «وجدان کاری» و «ابتکار فردی»؛ بعد گروهی آن مقولههای «فداکاری»، «نوع دوستی»، «رفتارهای کمک کننده» و «اخلاق حرفه ای» و در نهایت بعد سازمانی آن نیز مقوله های «فضیلت سازمانی»، «اطاعت سازمانی»، «اجابت سازمانی»، «وفاداری سازمانی»، «مشارکت سازمانی» و «تعصب سازمانی» را در بر گرفته است.